روستای افجه را بسیاری از افراد با دشت هویج میشناسند، روستایی سرسبز با آب و هوایی خنک در لواسان که در شمال شرقی تهران قرار دارد. فاصله افجه تا لواسان 5 کیلومتر است. برای رفتن به این روستا از بزرگراه شهید بابایی یا بزرگراه ارتش و جاده سوهانک باید عبور کنید.
دلیل نامگذاری این روستا وجود آبشارها و جویبارهایی است که در گذشته در این روستا روان بودند. میگویند این روستا در ابتدا«ابچه» نامیده میشد که به مرور زمان به دلیل نوع گویش مردمان روستا به افجه تغییر کرد. افجه درختان گردوی زیادی دارد که اگر در تابستان به این روستا بروید گردوهای زیادی را میبینید که روی زمین افتاده اند.
در افجه شما فقط درختان گردو و جویبارهای پرآب را نمیبینید بلکه به دلیل بافت قدیمی روستا هرجا که پا بگذارید با آثار قدیمی مواجه می شوید.
حمام قدیمی روستا که به گفته اهالی یادگار دوره صفوی و سالهای اول قاجاریه هست از دیدنی های افجه است، این حمام تا قبل از شیوع کرونا رونق داشت و مردم روستا از آن استفاده میکردند. داخل حمام طاق قدیمی این بنای تاریخی با کمی تغییرات دیده میشود، متأسفانه با ساخت و سازها و تعمیراتی که در آن انجام شده است نمای اصلی آن تغییر کرده است.
بافت قدیمی روستا معماری سنتی خود را حفظ کرده و قدم زدن در کوچه پسکوچههای روستا حس خوبی به آدم میدهد. در محله چراغان روستا سقاخانه حضرت ابوالفضل (ع) در کنار مسجد قدیمی روستا قرار دارد. سقاخانهای قدیمی که معمولا اهالی با توسل به آن حاجات خود را از خداوند میخواهند.
در سمت شمال روستا میان باغی خرم، باقی مانده قصری را که از آن تنها بخشی از یک دیوار باقی مانده است میبینید که در دوره قاجار ساخته شده بود و آن طور که میگویند به ناصرالدین شاه تعلق داشت. درخت 400 ساله چنار روستا هم یکی دیگر از جاذبه های روستای افجه است؛ درختی که در گذشته ای نه چندان دور قصاب روستا تا قبل از مرگش در دل آن گوشت میفروخت.
البته از کاخ ناصرالدین شاه، حمام صفوی و درخت چنار قدیمیتر هم در این روستا وجود دارد، بقایای قلعه ساکا که از روی سفال هایی که در اطرافش کشف شد قدمت آن به قرن دوم و سوم دوره اسلامی میرسد.
یک دنیا زیبایی در دشت هویج
دشت هویج معروفترین جاذبه روستای افجه است. این دشت که از آن با نام دشته نام برده میشود و محلیها به آن دشت گرچال (به معنای جایگاه آتش) هم میگویند که در بالا دست روستا و در ارتفاع 2 هزار و 400 متری از از سطح دریا قرار دارد.
روایت است در گذشته ای نه چندان دور در این دشت وسیع هویج کشت میشد به همین دلیل به دشت هویج معروف است،البته الان دیگر هویج در این دشت کشت نمیشود. آن طور که که میگویند این دشت در زمان شاهان صفوی شکارگاهی پررونق بود که پادشاهان با طی مسیر به دریاچه و دشت لار میرسیدند.
وجود کاروانسراهای صفوی در طول مسیر نشان دهنده صحت این روایت است. برای رفتن به دشت هویج به دلیل جاده خاکی و سنگلاخیاش باید پیاده روی کنید تا به این دشت خوش آب و هوا برسید. البته برای ورود به دشت باید ورودی پرداخت کنید، اقامتگاه بومگردی دشت هویج امکان شب ماندن و استراحت در این دشت را فراهم آورده است. تماشای طلوع خورشید از دشت هویج معمولا تجربه است که با گذران شب در دشت می توانید آن را امتحان کنید.