برج طغرل در جنوب شهر تهران و شرق آرامگاه ابن‌بابویه شهرری واقع‌شده است این برج زیبا با ارتفاعی حدود 20 متر همچون نگینی از معماری عصر سلجوقی از دور خودنمایی می‌کند و توجه هر گردشگر و بازدیدکننده‌ای را به خود جلب می‌کند.
برج طغرل یکی از زیباترین آثار تاریخی با پیشینه‌ای برابر با ۹ قرن است که در شهرستان ری قرار دارد. این بنای باشکوه و آجری از عمارات عهد سلجوقیان است که در فضای باغی زیبا و بهره‌مند ازگل‌ها و درختانی رنگارنگ و سرسبز قرار دارد.
عده زیادی از مورخان و کارشناسان بر این باور هستند که «طغرل بیک سلجوقی»، مؤسس و نخستین پادشاه سلسلهٔ سلجوقیان در این برج باشکوه و زیبا آرمیده است و همین امر سبب شده است تا این اثر ملی به نام «برج طغرل»، شهرت پیدا کند.
این برج زیبای آجری که به سبک معماری رازی ساخته‌شده به عقیده برخی از کارشناسان شبیه عقربه‌های ساعت بوده و می‌توان از روی تابش آفتاب بر روی کنگره‌های آن زمان را تشخیص داد.
برج طغرل از نمای بیرونی دارای 24 کنگره با زاویه حاده است. با دقت در این بنا ازآنجاکه این کنگره‌ها درو تا دور این اثر را فراگرفته به‌گونه‌ای خاص طراحی‌شده که اگر چنان چه طلوع آفتاب اتفاق بی افتد در جانب شرق بنا کم‌کم یکی از کنگره‌ها روشن می‌شود و آفتاب درون آن می‌تابد، اگر نیم ساعت از طلوع آفتاب بگذرد نصف کنگره روشن می‌شود اگر یک ساعت از طلوع خورشید بگذرد یک کنگره به‌طور کامل روشن می‌شود و اگر چنانچه دو ساعت بگذرد، کنگره روشن می‌شود.
برج طغرل برای نخستین بار در سال ۱۳۰۱ هجری قمری و در پایان ۳۵ امین سال پادشاهی ناصرالدین‌شاه مرمت و بازسازی شد. این مرمت به دستور شاه و به دست وزیرش امین السلطان و توسط ابوالحسن خان معمارباشی انجام گرفت و لوحی مرمر بر سردر بنا نصب شد. این بازسازی بنا را از خطر نابودی نجات داد ولی ظرافت‌کاری‌های قدیمی و بقعهٔ کتیبهٔ کوفی آن را از بین برد.
با توجه به زلزله‌های مخرب و البته متعددی که در طول تاریخ در این منطقه از ایران ایجادشده، پابرجایی این برج کهن از شگفتی‌های معماری در سازه این بنای عصر سلجوقی است.
همچنین فضای داخلی برج را به‌گونه‌ای ساخته‌اند که صدای افراد را منعکس می‌کند. درواقع خواننده یا واعظ اگر در مرکز برج قرار گیرد، صدایش همانند میکروفون به‌صورت اکووار در تمامی برج پژواک کرده و همگان می‌توانند آن را بشنوند.
گزارش از سعیده قهرمانی